Sáng 14-4, Đoàn giám sát số 1 của Thường trực HĐND thành phố Hà Nội do Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn làm Trưởng đoàn đã làm việc với lãnh đạo UBND hai huyện Gia Lâm và Đan Phượng về tình hình, kết quả thực hiện Nghị quyết số 13/2016/NQ-HĐND của HĐND Thành phố về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách; tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách và định mức phân bổ chi ngân sách TP Hà Nội giai đoạn 2017-2020.
Cùng tham dự buổi làm việc có các thành viên Đoàn giám sát, lãnh đạo một số sở ngành có liên quan và Chủ tịch UBND hai huyện Gia Lâm, Đan Phượng.
Lãnh đạo huyện Gia Lâm báo cáo các nội dung với Đoàn giám sát
Gia Lâm và Đan Phượng cũng là hai huyện đang xây dựng đề án phấn đấu thành quận, do vậy có nhiều đặc thù trong phân cấp, phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp để Thường trực HĐND Thành phố lựa chọn, cùng tổ chức buổi làm việc chung với Đoàn giám sát trên tinh thần gọn nhẹ, hiệu quả và đúng quy định với tình hình phòng chống dịch Covid-19 hiện nay. Báo cáo với Đoàn giám sát cho thấy, hai huyện Đan Phượng và Gia Lâm đã chủ động tổ chức quán triệt việc thực hiện nghị quyết, cơ bản hoàn thành tốt các nhiệm vụ thu chi theo phân cấp. Trong đó, huyện Đan Phượng có mức tăng trưởng và phát triển khá nhanh. Tổng số thu ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện giai đoạn 2017-2020 đạt khoảng 2.223 tỷ đồng đồng, bằng khoảng 136% dự toán giao; thu ngân sách nhà nước trên địa bàn hàng năm đều vượt dự toán thành phố và huyện giao.
Huyện Gia Lâm là huyện giáp ranh với khu vực nội đô, cũng có mức tăng trưởng và phát triển nhanh. Tổng số thu ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện giai đoạn 2017-2020 đạt 13.798 tỷ đồng bằng 184,4% dự toán giao; thu ngân sách nhà nước trên địa bàn hàng năm đều vượt dự toán thành phố và huyện giao; trong đó tỷ lệ tăng thu hàng năm bình quân đạt trên 25%, tỷ lệ đóng góp của Gia Lâm trong tổng thu ngân sách trên địa bàn tăng dần qua các năm.
Thành viên Đoàn giám sát phát biểu tại buổi làm việc
Tuy nhiên, Đoàn giám sát cho rằng, việc phân cấp nguồn thu và tỷ lệ phần trăm phân chia đối với một số khoản thu của hai huyện chưa đủ đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ chi đã phân cấp. Phân cấp nhiệm vụ chi gắn với phân cấp quản lý một số lĩnh vực kinh tế xã hội còn bất cập; việc tổ chức, triển khai thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước trên thực tế còn chưa kịp thời đáp ứng nhu cầu dân sinh. Định mức phân bổ chi ngân sách trong một số lĩnh vực còn thấp, chưa đảm bảo đáp ứng nhiệm vụ chi.
Theo thành viên Đoàn giám sát, ông Đỗ Mạnh Hải, Bí thư Quận ủy Long Biên thì thông thường các quận huyện thì muốn phân cấp nhiều hơn; khối sở ngành thì kéo lên Thành phố vì nói chưa đủ tầm… Với việc Đoàn giám sát tổ chức làm việc với các địa phương là cần thiết, nhằm giải quyết vướng mắc, tham mưu cho HĐND, kiến nghị triển khai trong khung của Luật. Đối với các quận huyện, cần chứng minh được năng lực quản lý, thì cấp trên mới nghe và phân cấp; cần bàn, ẩn tỷ lệ điều tiết, tăng cường công tác quản lý. Thực tế hiện nay, nhiều địa phương đang có tình trạng thu ngân sách tốt, năm nào cũng vượt, nhưng chi đầu tư phát triển không năm nào hoàn thành; trước kêu thiếu vốn, nay thì sợ, đẩy vốn ra. Bên cạnh đó, Thành phố cần làm việc với Bộ ngành để gỡ vướng nhiều thủ tục như về giáo dục đào tạo… để có khung.
Các thành viên Đoàn giám sát cùng đề nghị nên phân các quy định thành 3 nhóm: Nhóm cho các quận; nhóm cho các huyện; nhóm cho 5 huyện chuẩn bị lên quận để phù hợp với tình hình thực tế và đáp ứng nhu cầu phát triển.
Lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính cũng tán đồng với việc xem xét có đặc thù về phân cấp, tỷ lệ điều tiết đối với 5 huyện chuẩn bị lên quận, cũng như những nơi làm tốt.
Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị hai huyện Đan Phượng và Gia Lâm tiếp tục thực hiện nghiêm túc nghị quyết của HĐND thành phố về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi theo từng lĩnh vực gắn với phân cấp quản lý kinh tế - xã hội tại huyện và xã; tiếp tục quan tâm chăm lo nuôi dưỡng nguồn thu, phấn đấu tăng thu ngân sách để có nguồn chi chủ động bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, hai huyện cần nâng cao năng lực triển khai thực hiện các nhiệm vụ chi, giảm các khoản kết dư, chuyển nguồn ngân sách hàng năm, để bảo đảm hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên địa bàn, phục vụ tốt nhu cầu dân sinh của người dân.
Đặc biệt, hai huyện Đan Phượng và Gia Lâm là hai địa phương đang thực hiện Đề án xây dựng huyện thành quận, vì thế đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị thời gian tới, hai địa phương cần làm rõ thêm lộ trình thực hiện, khả năng đạt được các tiêu chí còn chưa bảo đảm, đặc biệt là tiêu chí về khả năng tự cân đối ngân sách.
Trưởng đoàn giám sát cũng đề nghị các sở, ngành của Thành phố thời gian tới rà soát, chủ động đề xuất, tham mưu cho thành phố nội dung phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi và định mức phân bổ ngân sách, tỷ lệ % phân chia nguồn thu cho kỳ ổn đinh ngân sách tiếp theo giai đoạn 2021 - 2025 gắn với phân cấp quản lý kinh tế - xã hội và việc thực hiện Đề án xây dựng huyện thành quận của hai địa phương trên.
Đối với các kiến nghị của 2 huyện, Đoàn giám sát đề nghị Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, nghiên cứu để tham mưu cho HĐND và UBND Thành phố phương án phân cấp quản lý, phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ phân chia nguồn thu và định mức phân bổ ngân sách giai đoạn ổn định 5 năm tới đảm bảo chất lượng, hiệu quả hơn.