Tiếp tục thực hiện kế hoạch giám sát chuyên đề “việc thực hiện các quy định pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước của Thành phố”, sáng 15/6/2022, Đoàn giám sát số 1 của HĐND TP Hà Nội do đồng chí Phùng Thị Hồng Hà, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP làm Trưởng đoàn đã làm việc với Sở Xây dựng Hà Nội.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà phát biểu tại buổi giám sát

Dự buổi giám sát có Chánh Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND TP Nguyễn Ngọc Việt, Trưởng ban Kinh tế-Ngân sách Hồ Vân Nga, Trưởng ban Đô thị Nguyễn Nguyên Quân, Trưởng ban Văn hoá-Xã hội Nguyễn Thanh Bình; đại diện lãnh đạo các Ban HĐND TP và một số sở, ngành liên quan.

Báo cáo với đoàn giám sát, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Mạc Đình Minh cho biết, trong những năm qua, Sở đã quan tâm thực hiện chỉ đạo của Thành phố trong thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với các loại quỹ nhà của Thành phố với nhiều địa điểm và diện tích sử dụng lớn. Cụ thể: Nhà chuyên dùng có 838 điểm với diện tích 178.148 m2; Diện tích kinh doanh dịch vụ tầng 1 tại các nhà chung cư tái định cư: 85.176m2; 12 căn nhà công vụ của Thành phố; 29.200 căn nhà ở có nguồn gốc thuộc sở hữu nhà nước;  199 tòa nhà chung cư tái định cư với gần 18.000 căn hộ; 01 dự án nhà ở xã hội với 8 khối nhà 6 tầng; Theo dõi 106 dự án nhà ở thương mại dành quỹ đất 20% để phát triển nhà ở xã hội…

Với số lượng quỹ nhà lớn, có tính đặc thù lịch sử và cơ chế chính sách thay đổi trong quá trình quản lý, Sở đã có nhiều cố gắng trong thực hiện công tác quản lý nhà nước được giao; phối hợp với các sở, ngành của Thành phố và các công ty được UBND Thành phố giao quản lý, vận hành, khai thác trực tiếp tiến hành rà soát, kiểm tra theo quy định; báo cáo với Thành phố tình hình quản lý quỹ nhà trên địa bàn và các tồn tại, khó khăn, vướng mắc để giải quyết.

Tại buổi làm việc, Đoàn giám sát đã ghi nhận báo cáo của Sở về kết quả đạt được trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước của Thành phố. Đồng thời, đề nghị làm rõ một số vấn đề: Thực trạng các tài sản công đang quản lý, sự phối hợp giữa Sở Xây dựng với các sở ngành liên quan nhất là Sở Tài chính để quản lý khối tài sản rất lớn của TP, trách nhiệm của Sở Xây dựng trong chủ động đề xuất các cơ chế chính sách, biện pháp quản lý của TP đối với những tài sản nhà không để ở và để ở…

Trưởng Ban Văn hóa xã hội HĐND Thành phố Nguyễn Thanh Bình cho rằng, với khối lượng tài sản công Sở đang quản lý rất lớn, đa dạng và lịch sử quản lý rất phức tạp nhưng hiện trạng hồ sơ quản lý chưa được nêu rõ, trong khi đây là nhiệm vụ rất quan trọng. Vì vậy, tới đây Sở cần phân giao trách nhiệm và khẩn trương thiết lập hồ sơ quản lý với những vấn đề đã có quy định, tránh dẫn đến lỗ hổng trong quản lý… Với quỹ nhà chuyên dùng của TP hiện cho thuê, nhiều tổ chức cá nhân thuê đang sửa chữa, cải tạo làm biến dạng, không phù hợp, Sở cần làm rõ cơ sở nào để các tổ chức cá nhân này cải tạo? Bên cạnh đó, tình trạng nợ nghĩa vụ tài chính của các tổ chức cá nhân thuê là rất lớn và đang tăng nhanh, nên cần làm rõ tính chất nợ cũng như phân loại các nhóm để đôn đốc thu hồi và có các biện pháp xử lý. 

Trưởng Ban Đô thị HĐND Thành phố Nguyễn Nguyên Quân nhận định, việc quản lý, khai thác sử dụng tài sản công là quỹ nhà của TP trong thời gian vừa qua còn tồn tại, hạn chế, bất cập ở tất cả các nội dung, ở loại hình nhà nào cũng có những tồn tại, hạn chế nổi lên mà TP cần quan tâm xiết lại trong thời gian tới. Điển hình như quỹ nhà chuyên dùng vẫn còn 357/803 tồn tại hạn chế vi phạm. Hay như quỹ nhà tái định cư, trong quá trình tổ chức thực hiện còn nảy sinh những vi phạm, còn những căn hộ trống nằm rải rác ở các tòa nhà, nhiều năm không đưa vào khai thác sử dụng được, dần dần bị khấu hao, gây thất thoát, lãng phí. Trách nhiệm thuộc về các cơ quan quản lý nhà nước, trong đó có Sở Xây dựng…

Trưởng Ban Kinh tế ngân sách HĐND Thành phố Hồ Vân Nga đề cập đến trách nhiệm của Sở Xây dựng trong việc chủ động đề xuất các cơ chế chính sách, biện pháp quản lý của TP đối với các tài sản nhà ở và nhà chuyên dụng. Việc tiến hành hậu kiểm sau các đợt thanh tra, kiểm tra như thế nào?

Trên cơ sở các ý kiến trao đổi, làm rõ thêm một số nội dung của các sở, ngành Thành phố, phát biểu kết luận buổi giám sát, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà chỉ rõ, công tác rà soát, hướng dẫn, ban hành các văn bản để thống nhất trên địa bàn chưa được Sở Xây dựng chỉ đạo, tham mưu cho UBND Thành phố kịp thời, đặc biệt là giai đoạn từ năm 2020 đến nay (sau khi các Nghị định về quản lý nhà ở, tài sản công được ban hành, sửa đổi) dẫn đến quá trình tổ chức thực hiện các chính sách chung trong thực tế còn nhiều vướng mắc chưa được giải quyết.

“Việc để tồn tại, khó khăn vướng mắc lớn trong quản lý nhà chuyên dùng cho thấy Sở Xây dựng và các sở, ngành liên quan chưa quan tâm triệt để xử lý nội dung này. Sở đã thực hiện kiểm tra nhiều lần, phát hiện số lượng vi phạm lớn song tiến độ giải quyết còn chậm. Việc để tồn tại năm này qua năm khác, không có cơ chế, giải pháp, đề xuất xử lý, tháo gỡ là một phần trách nhiệm của Sở Xây dựng; cũng là trách nhiệm của sở liên quan (như Sở Tài chính) và các công ty được TP giao trực tiếp quản lý, vận hành, khái thác trong việc để các tồn tại này xảy ra và chậm được xử lý” – Đồng chí Trưởng Đoàn giám sát nhấn mạnh.

Việc quản lý, sử dụng nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước chưa được Sở, các sở liên quan và công ty trực tiếp khai thác, sử dụng triển khai thực hiện tốt trong thời gian gần đây dẫn đến nhiều tồn tại có tính lịch sử, không ký hợp đồng thuê nhà, thất thu tiền thuê nhà trong nhiều năm chưa được nhanh chóng xử lý. Đây là trách nhiệm của Sở Xây dựng, Sở TN&MT và các công ty khai thác vận hành, mà chủ yếu là Công ty TNHH MTV quản lý và phát triển Nhà Hà Nội trong việc để vấn đề này tồn tại từ nhiều năm qua chưa xem xét, giải quyết triệt để, gây phức tạp và càng khó khăn trong quá trình vận hành, khai thác của Sở từ khâu ký hợp đồng, quản lý và thu tiền thuê nhà…. chưa được thực hiện chặt chẽ, đầy đủ.

Từ thực trạng trên, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND Thành phố Phùng Thị Hồng Hà đề nghị Sở Xây dựng rà soát các quy trình, thủ tục, tham mưu UBND Thành phố ban hành các quy định tổ chức thực hiện đối với từng loại nhà từ khi đầu tư xây dựng đến khi vận hành khai thác; quy trình đẩy nhanh công tác bán nhà thuộc sở hữu nhà nước, cấp giấy chứng nhận sử dụng đất, sở hữu nhà…. nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và danh nghiệp, không để tình trạng phát sinh thủ tục ngoài quy định.

Đối với Sở Tài chính, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực HĐND Thành phố Phùng Thị Hồng Hà đề nghị khẩn trương có các biện pháp tăng cường thực hiện việc rà soát, thẩm định giá thuê nhà, thẩm định giá bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, giá khởi điểm đấu giá các diện tích kinh doanh dịch vụ tại các chung cư tái định cư và các nội dung liên quan; trình UBND Thành phố theo quy định. Việc chậm trễ xác định của sở gây lãng phí chung cho việc sử dụng tài sản nhà nước nói chung. Tăng cường công tác phối hợp, chủ động hướng dẫn tổ chức thực hiện công tác quản lý nhà nước theo chức năng nhiệm vụ cho các Ngành, các đơn vị, tổ chức cá nhân.