Gần 15h ngày 4/6 và buổi sáng ngày 5/6, Bộ trưởng TNMT Trần Hồng Hà đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Bộ trưởng Hà chịu trách nhiệm trả lời các nội dung: tình trạng ô nhiễm môi trường và kiểm soát hoạt động xả thải của các doanh nghiệp; biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu tại các vùng, địa phương, đặc biệt là Đồng bằng Sông Cửu Long.
Toàn cảnh phiên chất vấn
Tại phiên chất vấn, có 59 đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi, và 17 đại biểu tranh luận, còn 24 đại biểu đặt câu hỏi chưa được trả lời tại hội trường, Bộ trưởng sẽ trả lời bằng văn bản sau.
Tham gia trả lời nội dung này có Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã báo cáo giải trình làm rõ thêm một số nội dung mà đại biểu Quốc hội quan tâm. Phiên chất vấn của Quốc hội đối với nhóm vấn đề này cũng đúng vào ngày Môi trường thế giới nên đã dành được không ít sự quan tâm của nhiều đại biểu. Phiên chất vấn của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà diễn ra sôi nổi, tranh luận thẳng thắn theo tinh thần đổi mới trong hoạt động chất vấn của Quốc hội. Các đại biểu đã đặt câu hỏi ngắn, gọn, đi thẳng vào những vấn đề đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm. Đây là lần thứ hai Bộ trưởng Trần Hồng Hà trả lời chất vấn trước Quốc hội. Bộ trưởng đã nắm rất chắc vấn đề, trả lời rõ ràng, thẳng thắn nhận trách nhiệm đối với những mặt còn thiếu sót, hạn chế, tồn tại và cũng đã đưa ra nhiều giải pháp thiết thực để khắc phục trong thời gian tới. Đất đai và môi trường là những vấn đề liên quan chặt chẽ, mật thiết tới đời sống của nhân dân, gắn với sự phát triển bền vững của đất nước nên được các đại biểu Quốc hội, cử tri và Nhân dân đặc biệt quan tâm.
Trong thời gian qua, công tác quản lý đất đai từng bước được triển khai chặt chẽ, kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 đã được các địa phương cơ bản hoàn thành. Hoạt động kiểm soát, giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại các khu, cụm công nghiệp, làng nghề đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đã xây dựng, triển khai kế hoạch quốc gia về thích ứng với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 - 2030 và tầm nhìn đến 2050. Đang triển khai nghị quyết của Chính phủ về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long, thích ứng với biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đạt được, công tác quản lý Nhà nước về đất đai, bảo vệ môi trường, kiểm soát ô nhiễm, phòng chống biến đổi và thích ứng với biến đổi khí hậu cũng còn không ít tồn tại, hạn chế, bất cập như rất nhiều đại biểu đã chất vấn. Chúng ta cần có những giải pháp thiết thực để tạo sự chuyển biến tích cực trong thời gian tới, cả trước mắt và lâu dài.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trả lời chất vấn
Quốc hội đã đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành có liên quan tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội. Chỉ đạo quyết liệt, thực hiện các giải pháp đã đề ra, nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế. Trong đó, tập trung vào một số vấn đề sau đây:
Rà soát, đánh giá đầy đủ tình hình triển khai thi hành pháp luật về đất đai. Tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát, quản lý về đất đai trên phạm vi cả nước, nhất là quỹ đất dùng cho mục đích công cộng ở các thành phố lớn. Có biện pháp quản lý để hạn chế tình trạng đầu cơ đất đai gây tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản.
Rà soát lại quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, các dự án VT có liên quan đến đất đai. Việc sử dụng đất công lãng phí, chấn chỉnh, lập lại trật tự, kỷ cương, quản lý đất ven sông, ven biển. Xử lý nghiêm đối với tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về đất đai, nhất là người đứng đầu của các cơ quan, đơn vị buông lỏng về quản lý đất đai để xảy ra tình trạng lấn chiếm, chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, giao đất không đúng thẩm quyền. Kiên quyết xử lý thu hồi theo quy định của pháp luật đối với đất để hoang hóa, lãng phí chậm đưa vào sử dụng, hoặc sử dụng trái pháp luật. Tiếp tục cải cách hành chính trong quản lý đất đai, khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai theo lộ trình xây dựng Chính phủ điện tử. Nghiên cứu đổi mới phương pháp định giá đất phù hợp với thực tiễn, tập trung giải quyết khiếu nại, tố cáo các tranh chấp khiếu kiện đông người, kéo dài liên quan đất đai. Tập trung rà soát sửa đổi hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật về bảo vệ môi trường. Triển khai thực hiện các chương trình quan trắc và cảnh báo môi trường nhất là tại các thành phố lớn, các vùng kinh tế trọng điểm, khu tập trung nhiều nguồn thải và khu vực nhạy cảm về môi trường.
Triển khai quy hoạch xử lý rác thải, xây dựng và triển khai mô hình mẫu về xử lý rác thải. Hướng dẫn người dân làm tốt công tác phân loại rác, theo dõi chặt hoạt động của các doanh nghiệp các khu công nghiệp lớn, khu công nghiệp ven sông ven biển có nguy cơ gây ảnh hưởng môi trường. Rà soát đánh giá hoạt động của các cụm công nghiệp ở các địa phương. Giám sát hoạt động xả thải của doanh nghiệp, nghiên cứu xây dựng hệ thống giám sát chất thải, nước thải và ô nhiễm không khí tại các địa phương nhất là ở các cụm công nghiệp, làng nghề, không để xảy ra sự cố nghiêm trọng về môi trường.
Quản lý chặt tài nguyên nước theo Luật Tài nguyên nước, làm tốt công tác đánh giá tác động môi trường, kiểm soát ô nhiễm môi trường ngay từ khâu này. Kiểm tra giám sát việc đáp ứng, tiêu chuẩn, quy chuẩn về môi trường trong việc nhập khẩu triển khai các dự án, rà soát quản lý chặt việc nhập khẩu phế liệu và nhất định không nhập khẩu chất thải. Đánh giá phân loại nhà đầu tư, không triển khai các dự án sử dụng công nghệ lạc hậu gây ô nhiễm môi trường.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các vị phạm pháp luật về bảo vệ môi trường. Chú ý thanh tra đột xuất các cơ sở có nguy cơ ô nhiễm, sớm xây dựng quy định giải quyết bồi thường thiệt hại về môi trường theo nguyên tắc người nào gây ô nhiễm thì phải trả tiền. Tiếp tục xây dựng hoàn thiện các cơ chế chính sách về biến đổi khí hậu. Xây dựng năng lực dự báo, cảnh báo, chủ động phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai thích ứng với biến đổi khí hậu. Tăng cường vai trò vị thế của Việt Nam trên các diễn đàn đa phương về biến đổi khí hậu. Chủ động hợp tác với các quốc gia, tổ chức quốc tế, các quốc gia có liên quan để giải quyết tốt các vấn đề do biến đổi khí hậu đặt ra.